2023 yılının ilk yarısında ülkemizde yaşanan deprem felaketi ve küresel ekonomideki yavaşlama ile artan belirsizliklere rağmen iktisadi büyüme yılın ilk üç çeyreğinde yurt içi talebin ve yatırım harcamalarının desteğiyle güçlü seyretmiştir. Yurt içi öncü göstergeler ve küresel ekonomideki gelişmeler yılın son çeyreğinde ekonomik büyümenin bir miktar ivme kaybettiğini gösterse de 2023 yılı büyüme oranının %4,4 ile OVP’de öngörülen tahminler doğrultusunda gerçekleşmesi beklenmektedir.

2024 yılında küresel ekonomide beklenen yavaşlama ve yurt içindeki finansal koşullardaki sıkılaşma sonrası hem yurt içi hem de yurt dışı talepte zayıflama beklense de altın ve enerji ithalatındaki azalma sonrası net ihracattaki iyileşmenin büyümedeki ivme kaybını sınırlayacağı öngörülmekte, böylece 2024 yılında ekonomik büyümenin %4 oranında gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.

Türk Eximbank Desteklerinin Ülkemiz İhracatına Etkisini Artırıyoruz

Son yıllarda ekonomik büyümenin en önemli itici gücü ihracat olmuştur. İhracat odaklı büyüme stratejisi doğrultusunda ülkemizin resmî ihracat destek kuruluşu olarak Bankamızın misyonu daha da önem kazanmıştır. Bu çerçevede ihracatçılarımıza 2023 yılında 19,6 milyar ABD doları nakdi kredi sağlanırken, 22,4 milyar ABD doları tutarındaki vadeli alacak sigortalanarak ihracatçılarımızın güvenle ihracat yapmaları sağlanmıştır. Böylece 2023 yılında ihracatçılarımıza toplam 42 milyar ABD doları destek sağlanmıştır.

Geçtiğimiz yıl T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığımız yaptığı sermaye artışları ile Bankamızın sermaye yapısını oldukça güçlendirmiştir. Özkaynaklarımız bir önceki yıla göre %79 oranında artarak 42,4 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bakanlığımızın 2023 yılı Temmuz ayında sağlamış olduğu 6,8 milyar TL nakdi sermayenin kaldıraç etkisi ile Bankamız, başta KOBİ’ler olmak üzere tüm ihracatçılara sağlamış olduğu finansman desteğini önümüzdeki yılda da artırarak devam ettirecektir.

2024 yılında ise küresel konjonktürde yaşanan olumsuzluklara rağmen, ülke olarak ihracat hedefimizi gerçekleştirmek için ihracatçımıza olan kredi ve alacak sigortası desteğimizi daha da artırarak 50 milyar ABD doları seviyesine çıkarmayı planlıyoruz.

Ayrıca 2024 yılında ihracatçılarımızın sınırda karbon vergisi uygulamasına uyum, yeşil dönüşüm ve dijitalleşme konusundaki projelerini desteklemeye yönelik finansman imkânlarını artırarak yeni uygulamaları hayata geçireceğiz.

Türk Eximbank’ta 2023 İhracatçı KOBİ’lerin Yılı Oldu

Bankamız desteklerinden yararlanan ihracatçı sayısı 17.000’e yaklaşmıştır. Türk Eximbank olarak tabana yayılma politikamız doğrultusunda daha fazla ihracatçı KOBİ’mize ulaşmayı hedefliyor ve son 1 yılda Bankamız desteklerinden ilk defa yararlanan 2.009 firmanın %93’ünün KOBİ statüsünde olmasından memnuniyet duyuyoruz. Stratejimizde değişmeyen önceliğe sahip KOBİ’lerin desteklerimiz içindeki payını, geliştirdiğimiz programların katkısıyla her yıl arttırmaya devam ediyoruz. Destek sağladığımız firmalar içerisindeki KOBİ oranı 2020 yılında %70’ler seviyesinde iken 2023 yılında %84,2’ye yükselmiştir.

Bunlara ek olarak; ülkemizin ihracat stratejileri doğrultusunda KOBİ’lerin yanı sıra yüksek ve orta yüksek teknolojili ürün ihracatına öncelik veriyoruz. Türk Eximbank kredi hacminde yüksek ve orta yüksek teknolojili ihracatın payı 2023 yıl sonunda %40,7 olarak gerçekleşmiş olup bu oranın gelecek yıl %42,2 seviyesine yükseltilmesini hedeflemekteyiz.

Yeni Ürün ve Hizmetlerimiz ile İhracatçılarımızın Yanında Olmaya Devam Ettik

2023 yılında hayata geçirdiğimiz stratejik projeler ve kapsamını genişlettiğimiz faaliyetler ile Bankamız destekleri daha erişilebilir hâle gelirken, süreçlerde yaptığımız iyileştirmeler ile hizmet kalitemiz daha da artmıştır.

Odaklı ihracat desteği stratejimiz doğrultusunda öncelik verdiğimiz katma değerli ve yüksek teknolojili ihracat yapan firmalarımızın finansmana erişimini kolaylaştırmak için çok önemli bir adım atarak kredi teminat yapımızı bankacılık sektöründeki uygulamalar doğrultusunda çeşitlendirdik. İhracatçılarımızın kredi değerliliği ve ihracat performansını ölçerek tabi tuttuğumuz değerlendirme sonucunda firmalarımız teminat mektubunun ve Bankamız İhracat Alacak Sigortası Poliçesi’nin yanı sıra diğer ticari bankalarda olduğu gibi menkul kıymet rehni, kefalet kurumlarının kefaleti, ipotek, gerçek ve tüzel kişi kefaletleri gibi alternatif teminat türleri ile Eximbank kredi programlarından yararlanabileceklerdir. Bu uygulama ile ihracatçıların finansmana erişim maliyetlerini düşürerek desteklerimizin erişilebilirliğini arttırdık.

Faizsiz Bankacılık prensipleri doğrultusunda hayata geçirilen finansman programlarının yanı sıra Bankamızın diğer bir önemli faaliyeti olan alacak sigortası kapsamında Katılım Esaslı İhracat Alacak Sigortası programı uygulamaya alınmıştır. İhracat kredi sigortası alanında bir ilk olan Katılım Esaslı İhracat Alacak Sigortası, ihracatçılarımızın yurt dışında yerleşik alıcılara yönelik Faizsiz Bankacılık İlke ve Standartları’na uygun mal satışlarından doğacak azami 360 gün vadeli ihracat alacaklarının ticari ve politik risklere karşı sigortalanması ile ülkemiz ihracatının güvenilir bir ortamda artırılmasına katkı sağlayacaktır. İhracatçılarımızın ihtiyaçları doğrultusunda, ilgili düzenleyici kurumların ve katılım bankalarının da katkıları ile faizsiz bankacılık prensiplerine uygun ürün ve hizmetlerimizi artırmaya devam edeceğiz.

TCMB ile uygulamaya aldığımız Swap Anlaşmaları Kaynaklı Reeskont Kredisi 2023 yılında yaygınlaştırılmıştır. İlk olarak Çin Halk Cumhuriyeti’nden yapılan ithalatlar için uygulamaya aldığımız krediyi diğer ülkeleri kapsayacak şekilde genişletme çalışmalarımız devam etmektedir.

Sürdürülebilirlik temalı/bağlantılı fonlar ile ihracatçılarımızın yeşil dönüşüm yolculuğuna destek oluyoruz.

Türk Eximbank olarak ihracatçılara kullandırılmak üzere istikrarlı fonlama yapısının oluşturulması stratejimiz kapsamında 2023 yılında yurt dışı sermaye piyasaları ve finansal kuruluşlardan 4,3 milyar ABD doları fon temin etmiş olup, 2024 yılında 5,6 milyar ABD doları ilave fon sağlamayı hedeflemekteyiz.

Türk Eximbank olarak, her yıl gerçekleştirdiğimiz başarılı fonlama işlemlerinin temelinde Bankamızca yurt içi ve yurt dışı banka ve kuruluşlarla kurulan uzun süreli ilişkilerin etkili olduğunu görüyoruz.

2026 yılında uygulanmaya başlayacak olan sınırda karbon vergisi uygulamasına ihracatçıları hazırlamak amacı ile sürdürülebilirliği stratejimizin merkezine aldık ve faaliyetlerimizi yürütürken ekonomik, çevresel, sosyal ve yönetimsel riskleri dikkate almaktayız. Bu yaklaşımla ihracatçılarımıza kullandırılmak üzere 2020 yılından itibaren sürdürülebilirlik bağlantılı/temalı olarak yurt dışı finansal kuruluşlar ve sendikasyon kredileri ile yaklaşık 3,7 milyar ABD doları fon sağladık.

İhracatçılarımızın karbon vergi maliyetlerini en aza indirmeye yönelik destek modelleri üzerinde çalışmalarımız devam etmektedir. Global alıcıların Türkiye’deki tedarikçileri başta olmak üzere Sınırda Karbon Düzenlemesine uyum yatırımlarına sürdürülebilirlik temalı kaynaklar ile kredi desteği sağlamayı hedeflemekteyiz.

Uluslararası Kuruluşlarla İş Birliği ve Anlaşmalarımızı Artırdık

İhracatçılarımızın ve müteahhitlerimizin uluslararası piyasalardaki rekabet gücünü artırmak amacıyla diğer ihracat destek kuruluşları ve bölgesel çok taraflı finansal kuruluşlar ile iş birliği içinde farklı finansman imkânlarının sunulmasının önünü açacak ortaklıklar kurmaya gayret ediyoruz. Bu çerçevede, 2023 yılında Çin Halk Cumhuriyeti’nin resmî ihracat destek kuruluşlarından Çin Eximbank ve Yunanistan’ın ihracat destek kuruluşu Export Credit Greece (ECG) ile mutabakat zabıtları imzaladık.

Türk Eximbank olarak stratejik bir ortaklığa imza atarak, Afrika’nın en önemli çok taraflı finansal kuruluşlarından biri olan Africa Finance Corporation (AFC) ile hissedarlık anlaşması imzaladık. Böylece kıtanın önde gelen altyapı çözümleri sağlayıcısı AFC'nin Afrika dışından ilk sermayedarı olduk. Bankamızın da uluslararası bir kuruluşa ilk sermayedarlığı olan bu yatırım, ülkemizin “Afrika Ortaklık Politikası” açısından stratejik öneme sahiptir. Bu yatırım ile, Türkiye ile AFC üyesi ülkeler arasındaki ekonomik bağları güçlendirmeyi, ihracatçılarımıza ve yüklenici firmalarımızın Afrika’daki işlemlerine destek sağlamayı hedefliyoruz.

KREDİ VE SİGORTA ÜRÜNLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE ÇEŞİTLENDİRİLMESİNİN YANINDA FAALİYET ALANIMIZI DA GENİŞLETMEYE DEVAM EDİYORUZ.

2024 Yılında Hayata Geçireceğimiz Stratejik Projeler ile İhracatçılarımızın En Büyük Çözüm Ortağı Olmaya Devam Edeceğiz

2024 yılı Türk Eximbank’ın dijitalleşmesi adına önemli adımların atıldığı bir yıl olacak. Dijital kanallarımızda işlem çeşitliliğinin yanı sıra kullanıcı deneyimini de geliştirerek başlattığımız projelerimizin sonuçlarını görmeye başlayacağız. Ayrıca, ülkemizin resmî ihracat destek kuruluşu olarak 2024 yılında ihracatçılarımızın her türlü dış ticaret işlemlerine de aracılık etmeye başlamayı planlamaktayız.

Cumhuriyetimizin yeni yüz yılında ülkemizin ihracatla büyüme ve kalkınma yolunda çok önemli gelişmeler kaydedeceğine inanıyoruz. Türk Eximbank olarak sağladığımız destekleri sürekli arttırarak ve iyileştirerek, bu hedef doğrultusunda ihracatçılarımızın en büyük çözüm ortağı olarak yanlarında olmaya devam edeceğiz.

Ali GÜNEY

Genel Müdür