Risk Reversal Nedir?
İhracatçı call/put opsiyonu satın alırken ödediği prime karşılık, farklı bir hedef kurdan put/call opsiyonu satarak elde ettiği prim geliri sayesinde maliyetsiz bir strateji oluşturmaktadır.
Ürünün Amacı Nedir?
Kurun belirli bir seviyeye düşeceği/yükseleceği beklentisi ile döviz pozisyonunun değerini korumak veya zarar önlemek amacıyla kullanılabilen işlemlerdir. Vade sonunda kurun belirlenen bant dışında kalması durumunda, piyasa koşullarından daha düşük/yüksek kurdan işlem yapmak zorunda kalınır.
İşlem Hangi Para Birimleri İle Yapılmaktadır?
Risk Reversal işlemlerine konu para birimleri Türk Lirası, ABD Doları, Euro, İngiliz Sterlini, Japon Yeni vb. Hazine Daire Başkanlığı’nın karar vereceği para birimleridir.
Vade ve İşlem limiti ne kadar?
İhracatçının Risk Reversal işlemi için talep edebileceği minimum işlem tutarı 20.000 ABD Doları ve muadili para birimleridir ve işlemlerin vadesi en çok 360 gündür.
İşlem vadesi ilgili para birimlerinin resmi tatil günlerinde olamayacaktır.
Risk Reversal işlemleri için türev limitine ihtiyaç duyulmaktadır. İhracatçının maksimum türev işlem limiti, İhracatçıya tahsis edilen genel limitin yüzde 50’si ya da 25 milyon dolar ile sınırlıdır.
Maliyeti Nedir?
Risk reversal işlemleri için Banka tarafından herhangi bir işlem ücreti ya da komisyon alınmamaktadır. Teminat karşılığında işlem yapılmaktadır.
Daha detaylı bilgi almak için 0 850 200 5631 veya 0 850 200 5638 numaralı telefonlardan bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Örnek İşlemler
Risk Reversal işlemlerine ait örneklerimize göz atabilirsiniz.
Türev Ürünler Tanıtım Kitapçığı
Sıkça Sorulan Sorular
Risk Reversal İşlemlerinden Kimler Yararlanabilir?
İhracatçının, Bankada firma bilgilerinin kayıtlı olması, İhracatçı ile Banka arasında “Genel Kredi Sözleşmesi”nin imzalanmış olması ve gerekli teminatların Banka nezdinde tesis edilmiş olması,
İhracatçı ile Banka arasında “Türev Ürünler Çerçeve Sözleşmesi” ve bu sözleşmenin Ek’leri olan “Genel Risk Bildirim Formu” ile “Tezgahüstü Türev İşlemler Risk Bildirim Formu”nun imzalanması ve “Uygunluk Testi”nin doldurulması gerekmektedir.
İşlem yapabilmek için özel şart aranmakta mıdır?
İlgili belgeleri tarafımıza ulaştıran tüm ihracatçılarımız kredi kullanım, ihracat taahhüdü gibi özel şartlar aranmadan işlem yapabilmektedir.
Nasıl Müracaat Edilir?
Bankamızda halihazırda “Firma Bilgileri” kayıtlı olan ihracatçılarımızın;
“Genel Kredi Sözleşmesi”ni imzalaması ve türev işlem limiti tahsis edildikten sonra; 2 nüsha halinde imzalanmış, “Türev Ürünler Çerçeve Sözleşmesi” ve bu sözleşmenin Ek’leri olan “Genel Risk Bildirim Formu” ile “Tezgahüstü Türev İşlemler Risk Bildirim Formu“ ve “Uygunluk Testi”nin orijinal nüshaları ile sözleşmede imzası bulunan şirketi temsil ve ilzama yetkili kişilere ait noter tasdikli imza sirkülerini elden ve/veya posta-kurye ile Hazine Orta Ofis Müdürlüğü’ne teslim etmesi gerekmektedir.
Teminat Nedir?
Risk Reversal sözleşmelerinde İhracatçının yükümlülüğünü yerine getirmeme riski garanti altına alınmadığından söz konusu işlemlerde kredi riski bulunmaktadır. Banka bu risk karşılığında İhracatçıdan başlangıç teminatı ve gerekli durumlarda sürdürme teminatı talep eder.
Temin edilecek teminat tutarlarının TL karşılığının belirlenmesinde anlaşma kuru esas alınacaktır. İlgili işlemler için, türev işlem limiti dahilinde, her bir işlem özelinde ayrı teminat tesis edilecektir. Her bir işlemin vadesi temin edilen teminatın vadesinden 10 gün öncesi ile sınırlıdır. Başlangıç ve sürdürme teminatı seviyesi işlem bazında Genel Müdürlük tarafından belirlenir.
Kabul Edilen Teminat Türleri Nelerdir?
- Banka teminat mektupları,
- Nakit blokaj,
- Moody’s tarafından, Ülke Risk Derecelemesi Aa1 ve üstü olarak derecelendirilen ülkelerin ihraç ettiği menkul kıymetler,
- T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yurt içinde ve yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetler,
- Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. tarafından ihraç edilen menkul kıymetler,
- T.C. Ziraat Bankası A.Ş, Akbank T.A.Ş, T. Garanti Bankası A.Ş, T. İş Bankası A.Ş, T. Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’nin ihraç ettikleri menkul kıymetler, ve Bankanın uygun göreceği diğer teminatlar kullanılabilmektedir.
Başlangıç ve Sürdürme Teminatı Nedir?
Risk Reversal işlemi yapabilmek için İhracatçı tarafından Bankaya teminat olarak verilmesi gereken tutar başlangıç teminatıdır. Sürdürme teminatı ise, işlemin vade süresi boyunca, piyasadaki kur dalgalanmalarından olumsuz etkilenmesi sonucunda başlangıç teminatının düşebileceği alt seviyedir. Sürdürme teminatı oranı başlangıç teminatı oranının yüzde 50’sidir.
Risk Reversal işleminin vadelerine göre belirlenecek olan oranlar tabloda belirtilmiştir.
Gün Sayısı |
Türk Lirası Karşılığı İşlemler İçin Başlangıç Teminatı Oranı |
Türk Lirası Karşılığı İşlemler İçin Sürdürme Teminatı Oranı |
Döviz Karşılığı Döviz İşlemler İçin Başlangıç Teminatı Oranı |
Döviz Karşılığı Döviz İşlemler İçin Sürdürme Teminatı Oranı |
30 güne kadar |
25% |
12,5% |
10% |
5% |
31-90 gün |
30% |
15% |
10% |
5% |
91-180 gün |
35% |
17,5% |
10% |
5% |
181-360 gün |
40% |
20% |
10% |
5% |
Teminat Tamamlama Çağrısı Nedir?
Başlangıç teminatının günlük yapılan değerleme sonucunda yüzde 50 seviyesinin altına düşmesi durumunda teminat tamamlama çağrısı yapılarak, teminatın tekrar başlangıç teminatı seviyesine çıkartılması talep edilecektir.
Risk Reversal İşlem Tarihinde Neler Yapılmalı?
- Forward işlemleri vade sonunda nakdi uzlaşmalı ya da kaydi teslimatlı olarak yapılabilir. Uzlaşma yöntemi işlem günü belirlenir. Nakdi uzlaşmalı forward işlemlerinde nakdi uzlaşmanın hangi para birimi üzerinden yapılacağı Banka tarafından belirlenir.
- Türev işlem limiti tahsis edilen ve teminat alınan İhracatçı ilgili şartları belirten ve firmayı temsile yetkili kişi(ler)ce imzalanan “İşlem Yapma Formu”nu Bankaya iletir.
- İşlemin yapılmasıyla birlikte, gerekli başlangıç teminat tutarı bloke edilerek İhracatçı tarafından temin edilen teminat tutarından ve türev işlem limitinden düşürülür.
- Teminat tutarlarına bloke koyulmasından itibaren İhracatçının işlem yapmaktan vazgeçme hakkı ya da işlem yapmak istediği tutarı değiştirme hakkı yoktur. Bankanın işlem tutarını azaltma hakkı saklıdır.
- Banka, işlem sonucunu İhracatçıya işlem günü göndereceği Risk Reversal İşlem Dekontu ile teyit eder.
- İhracatçı, firmayı temsile yetkili kişi(ler)ce imzalanan Risk Reversal İşlem Dekontuna “Tebellüğ ve Kabul edilmiştir” ibaresi yazarak Dekontu işlem günü Bankaya iletir.
- Bankanın, Risk Reversal işlem dekontunun aslını İhracatçının adresine işlem tarihinden itibaren en geç 5 (beş) iş günü içinde yollamasını müteakiben İhracatçı, dekontun ıslak imzalı aslını Bankaya 5 (beş) iş günü içinde posta veya kurye ile teslim eder.
Risk Reversal İşlem Süresince Neler Yapılmalı?
- İhracatçının herhangi bir sebeple işlem vadesinden önce Risk Reversal işleminden vazgeçmesi durumunda o günkü piyasa koşullarına göre işlem tek taraflı olarak Banka tarafından değerlendirilir ve Banka tarafından piyasa koşulları baz alınarak belirlenen ceza tutarı İhracatçının ilgili teminatından tahsil edilir.
- Günlük olarak yapılan değerleme sonucunda eğer İhracatçı açısından kar oluşursa, teminat tutarında bir değişiklik olmaz.
- Günlük olarak yapılan değerleme sonucunda eğer İhracatçı açısından zarar oluşursa ve oluşan zarar tutarı başlangıç teminatının Genel Müdürlük tarafından belirlenen sürdürme teminatı seviyesinin altına düşmezse teminat tamamlama çağrısı yapılmaz.
- Günlük olarak yapılan değerleme sonucunda eğer İhracatçı açısından zarar oluşursa ve oluşan zarar tutarı başlangıç teminatını Genel Müdürlük tarafından belirlenen sürdürme teminatı seviyesinin altına düşürürse teminat seviyesi başlangıç teminatı tutarına tamamlanır.
- İhracatçı teminat tamamlama çağrısına 2 (iki) iş günü içinde uymazsa temerrüt esasları yürürlüğe girer ve İhracatçının teminatları tazmin yoluna gidilir.
- Banka, işlemin vadesi boyunca işlem detaylarına, teminat ve kar/zarar durumuna ilişkin İhracatçıya bildirimde bulunur ve aylık olarak düzenlenen hesap ekstresini gönderir.
Risk Reversal İşlemin Vadesinde Neler Yapılmalı?
- İşlemin vade tarihinde, uzlaşma yöntemi nakdi uzlaşmalı olarak belirlenmiş ise nakdi uzlaşma kuru dikkate alınarak yükümlü olan taraf, alacaklı tarafa yükümlülüğünü Banka tarafından belirlenen saate kadar yerine getirir. Yükümlü tarafın ödeyeceği tutar, nakdi uzlaşma tutarı olup, bu tutar; İşlem Dekontunda belirtilen Anlaşma Kuru ile Banka tarafından Vade Günü ilan edilen Nakdi Uzlaşma Kuru arasındaki farkın, İşlem Tutarı ile çarpılması ile bulunur.
- İşleminin vadesinde baz alınacak döviz kurları, işlemin vadesinde Londra saati ile 12:00’da Banka tarafından belirlenir ve Banka belirlenen kurları internet sitesinde veya doğrudan İhracatçıya ilan edilir.
- Risk reversal işlemi 2 adet opsiyon işleminden oluşmaktadır. Vade sonu geldiğinde piyasa koşullarına göre Banka veya İhracatçı opsiyon hakkını kullanacağını karşı tarafa bildirmelidir.
- Bankanın opsiyon hakkını kullanmak istemesi durumunda, İhracatçı satmış olduğu opsiyondan kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirmek zorundadır. İhracatçının satın almış olduğu opsiyondan doğan hakkını kullanmak istemesi durumunda ise Banka yükümlüğünü yerine getirecektir.
- “Risk Reversal İşlem Dekontu”nda belirlenen işlem tutarı ve döviz kuru üzerinden İhracatçının yükümlülüğünü vade gününde yerine getirmesini müteakip, Banka ilgili para birimlerinin işlem saatleri içerisinde olma durumuna göre en yakın işlem gününde yükümlüğünü yerine getirir. TL işlemlerinde yükümlülükler aynı gün, USD, EUR ve GBP işlemlerinde ertesi iş günü, JPY işlemlerinde ise 2 iş günü sonra yerine getirilir.
- İhracatçının belirtilen saate kadar yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda temerrüt esasları yürürlüğe girer ve İhracatçının teminatları tazmin yoluna gidilir. İhracatçı bu hususta herhangi bir itirazda bulunmayacağını beyan, kabul ve taahhüt eder. Yükümlülük yerine getirilmediği takdirde teminat serbest bırakılmaz.
? Sorunuza Yanıt Bulamadınız mı?
İletişim formu aracılığıyla listede bulunmayan sorularınızı iletin, en kısa zamanda size dönüş sağlayalım.
Bu ürünle ilgili istek ya da sorularınız için lütfen aşağıdaki alanları doldurun. Birimlerimiz en kısa zamanda dönüş sağlayacaktır.